دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

ارجوزه علویه فی الصرف و النحو(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 ارجوزه علویه فى الصرف و النحو: این اثر که با عنوانِ منظومه صرف و نحو علوى نیز از آن یاد شده ، ارجوزه‏ اى است در صرف و نحو عربى به همراه ارجوزه ‏اى در شرح حدیثى از امیرالمؤمنین (ع) به زبان عربى؛ بنابراین، این اثر خود شامل سه منظومه است: ارجوزه فى الصرف، ارجوزه فى النحو، و ارجوزه فى شرح حدیث امیرالمؤمنین (ع). ارجوزه صرف، که آن را «نظم اللئالى» نیز خوانده ‏اند ، شامل هزار و...

عمّان شاعر اهل بیت - بخش نخست: زندگینامه
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
یکی از گویندگان نی ریز در دهه‎های پایانی روزگار قاجاری و پهلوی نخست، محمدرضا عمان نیریزی است که درباره‎ی زندگی و شعر او پژوهش‎های چندانی صورت نگرفته و متأسفانه دیوان وی تا امروز به زیور چاپ آراسته نشده است. نخستین پژوهنده‎ای که پیرامون زندگی عمان گفتاری دارد و نمونه‏هایی از شعر او را چاپ کرده، زنده‎یاد خلیل سازگار، نویسنده‎ی «تذکره‌ی سازگار» است. در جستار حاضر، زندگی و شعر این گوینده‎ی نی ریزی با استناد به کتاب «تذکره سازگار»...

شرح احوال و زندگانى سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
     سید قطب ‏الدین در نیریز ولادت یافت. تاریخ تولد او به طور دقیق دانسته نیست، امّا با توجه به مطالبى که در برخى از آثارش آمده است، ولادت او را در آغاز سده دوازدهم، یعنى در 1100 ه . ق. حدس زده‏اند. او در مقدمه ترجمه غزل عطار و مقدمه قصیده عشقیه، در سبب ترجمه غزل عطّار و سرودن قصیده عشقیه گفته است: «لقد سمعت فى ریعان الشباب منذ قرن غزلاً من منظومات العارف الرّبانى و العالم...

تذکره الاحباب فى بیان التحاب(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
 مهمترین اثر ریاضى کمال الدین فارسى است. این رساله، هر چند مختصر است، امّا اثرى مهم در بیان و استدلال طریقه استخراج «عددهاى متحاب» است. قبل از شروع بحث درباره این کتاب، لازم است به توضیح دو اصطلاح ریاضى بپردازیم: الف - اجزاى یک عدد طبیعى: اجزاى یک عدد طبیعى، اعدادى است که آن عدد بر آنها قابل تقسیم باشد (البته به جز خود عدد طبیعى)، مانند: عدد 6 که اجزاى آن عبارت است از: 1، 2، 3. ب ـ...

عمّان شاعر اهل بیت - بخش دوم: آثار
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
بخش نخست این مقاله را اینجا بخوانید  2. آثار عمان 2-1 جغرافیای نی‎ریز ظاهراً عمان به جز دیوان، کتابی در جغرافیای نی‌ریز داشته است. عمان چنان‏که گفته شد، اهل سیر و گشت بوده و بخشی از عمر خود را در مسافرت گذرانده است؛ بنابراین طبیعی می‎نماید که وی آبادی‎های پیرامون نی‌ریز، چشمه‎ساران و لای‎ها و آبرودها و تنگه‎ها و کاریزها و کوه ها و دشت‎های نی‎ریز را دیده و به تألیف کتابی در جغرافیای نی‌ریز همّت کرده باشد. می‎گویند خانم مهرنوش معانی،...

شرح احوال محمد هادی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز »
محمدهادی نی‌ریزی، از خوشنویسانِ قلم نسخ که در سده یازده هجری قمری می‌زیسته است. نسخه‌ای از کتاب کنزالعرفان فی فقه القرآن تألیف مقداد بن عبدالله بن محمد بن حسین بن محمد سیوری، به دست او کتابت شده است. این نسخه به قلم نسخ و تاریخ کتابت آن ۱۰۶۶ ه. ق. است و به شماره ردیف ۱۳۱ و شماره ثبت ۸۴۱ در کتابخانه آستان حضرت احمد بن موسی (ع) شاه‌چراغ موجود است. پایان: «وقع الفراغ من تسوید [تسویده] بحمده و حسن توفیقه...

ماده وفات خانم نزهت الملوک
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی » آثار عمان نیریزی »
 این شعر بخشی از مقاله مریم سلطان؛ نزهت الملوک است. شماره های پانوشت 1-31 مربوط به متن مقاله بوده و در همان جا آمده اند.    عمان نی‌ریزی شاعر ماده تاریخ زیر را در وفات پاک‌دخت فتحعلی‌خان، نزهت الملوک نیریزی سروده است:  هُو تاریخ وفات علیا مخدّره‌خانم نزهت‌الملوک طَیّبَ‌ا... مضجَعها چون خانم نزهت‌الملوک آنک(32) بُد بانوی بانوان دنیا با پاکی طینت و عقیدت شد راهسپار ملک عُقبی اوّل به طواف خانه حق احرام ببست و شد به بطحا از بعد اداء امر واجب شد زائر عارج او ادنی(33) هم باقر و مجتبی و...

شرح احوال و زندگانی شهاب الدین احمد بن جلال الدین عبداللّه حسینى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
در کتاب ضوءاللامع به او نسبت «حسنی» داده شده و همچنین نسبت «نی‌ریزی» او به اشتباه «تبریزی» آمده است. شهاب‌الدین در سده ۹ ه. ق. می‌زیست. او نزد پدرش و برادرش جمال الدین محمد به فراگیری علم و معرفت پرداخت. چنانکه سخاوی گفته است: وی پس از آن به تدریس و تعلیم پرداخت؛ که ازجمله شاگردانش می‌توان برده  را نام برد. شهاب‌الدین سرانجام در نی‌ریز  وفات یافت و در گورستانی که به «میر شهاب‌الدین احمد» معروف است به خاک سپرده شد. آرامگاه...

شرح احوال و زندگانی محمد بن علی بن محمد بن علی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » محمد بن علی بن محمد بن علی نیریزی »
      شیخ محمد نیریزى فرزند ارشد الدین نیریزى بود که پس از پدر بر مسند وعظ و ارشاد تکیه زد.      او به نقاط مختلفى از جمله عراق و حجاز سفر کرد . ظاهرا پس از وفات پدرش در سال 604 ه . ق. جانشین او شد. چنانکه فقیه صائن الدین حسین بن محمد بن سلمان (متوفى 664 ه . ق.)  نقل کرده، وى فردى بکّاء  بود .     با توجه به گفته جنید شیرازى، مبنى بر اینکه او خلوت...

شرح احوال و زندگینامه محمد حسن ضمیری
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » محمد حسن ضمیری »
 حاج محمدحسن فرزند مرحوم حاج محمد، در سال ۱۳۱۰ خورشیدی در محله‌ی زیرکان نی‌ریز به دنیا آمد. پدر و اجداد وی همگی از حافظان و معلمان قرآن کریم بودند، به‌طوری‌که پدرش از همان دوران کودکی وی را با خود به جلسات مذهبی می‌برد. او دوره‌ی دبستان را در نی‌ریز به پایان رساند و چون امکان تحصیل در شهرهای بزرگ برایش وجود نداشت، به‌ناچار در نی‌ریز  به کار کشاورزی روی آورد.  در سال ۱۳۳۰ به خدمت سربازی رفت و...